Już po raz czternasty została przyznana najważniejsza polska nagroda literacka – NIKE. W tym roku zdobył ją Tadeusz Słobodzianek za dramat Nasza klasa. Historia w XIV lekcjach.
Okazuje się, że numeryka jest tu symboliczna: czternasta NIKE, czternaście lekcji. Nie tylko symbolika numerów jest tu wyjątkowa. Nasza klasa… jest bowiem pierwszym nagrodzonym w kilkunastoletniej historii konkursu dramatem. Dramatem trudnym i dla wielu z pewnością kontrowersyjnym.
Chociaż tytuł może wskazywać na temat lekki i przyjemny, to czytelnik musi przygotować się na coś zupełnie przeciwnego. Dramat Słobodzianka opowiada bowiem historię klasy składającej się z uczniów pochodzenia polskiego i żydowskiego. Już samo to mogłoby wystarczyć do zbudowania pełnej napięcia akcji, ale autor celowo umieszcza akcję dramatu w Jedwabnem, które jest miejscem symbolem na mapie polsko-żydowskich stosunków. Skoro bohaterami są Polacy i Żydzi mieszkający w Jedwabnem, to siłą rzeczy punktem kulminacyjnym dramatu musiały stać się zdarzenia z 1941 roku.
Zamierzeniem autora było sprowokowanie Polaków do rozpoczęcia ogólnonarodowej dyskusji o ciemnych stronach uczestnictwa Polski w wojnie. Jak sam autor powiedział: „…Nie możemy jako naród przyznawać się tylko do tego, że to nam zadawano cierpienie. Chciałem podzielić się historią o tym, jak sami potrafimy zadawać cierpienie…”.
Komisja przyznająca wyróżnienie doceniła sposób, w jaki Słobodzianek opisał całą historię: „Nagradzamy Tadeusza Słobodzianka nie za odwagę podjęcia trudnego tematu, w którym zbrodnia rozkłada się na tych, którzy ją popełnili, ale i na tych, którzy byli świadkami, na tych, którzy widzieli i milczeli, i na tych, którzy nie chcieli widzieć, wiedzieć i pamiętać. Nagradzamy go za sposób, w jaki o tym mówi, za formę dramatu, który w sposób wstrząsająco prosty, a jednocześnie niesłychanie przemyślany, kreśli historię katów i ofiar, morderców i mordowanych” – powiedziała w laudacji przewodnicząca jury prof. Grażyna Borkowska.
Polecam lekturę, ponieważ nie można pozostać obojętnym wobec tak wyjątkowego dzieła.
Więcej informacji o autorze i dramacie można znaleźć na stronie: http://wyborcza.pl/1,75248,8459174,NIKE_2010_dla_Tadeusza_Slobodzianka.html
