Nie martwcie się, nie zamierzamy przekształcić naszego bloga w kącik psychologiczny. Wszyscy wiemy, że prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie. A jak znawcy języka rozpoznają dobrych przyjaciół? Są to słowa, które wyglądają podobnie w dwóch językach i mają to samo lub zbliżone znaczenie. Czytając tekst w obcym języku, tak jak w codziennym życiu możemy spotkać też tzw. Fałszywych przyjaciół (ang. false friends), czyli słowa i zwroty, które próbują nas zwieść upodabniając się do słów i zwrotów w obcym języku. Wystarczy chwila nieuwagi i w naszym tekście pojawia się błąd. Przykładowo, pisząc artykuł na temat tego, co aktualnie dzieje się na rynku tłumaczeń w Polsce użyjemy podobnie brzmiącego słowa actually i już, sens zdania chybiony. Angielskie słowo actually w języku angielskim tłumaczymy jako właściwie, a nie, jak mogłoby się wydawać: aktualnie. Słowo aktualnie możemy natomiast zastąpić słowem currently.
„False friends” bywają czasem źródłem nieporozumień. Mogą, na przykład przysporzyć problemów z zakupem chleba podczas pobytu w Czechach. Polski klient najprawdopodobniej bardzo się zdziwi, a nawet odwróci się na pięcie i opuści sklep widząc napis:
Chyba, że jest świadomy tego, że czeskie čerstvý oznacza świeży.
A co pomyśli Brytyjczyk widząc taki slogan?
Tak, może być to powód do zakłopotania… Gdyby nie fakt, że znajduje się on w duńskim sklepie i znaczy dosłownie: „Mamo! To, to, to…”
Poniżej parę przykładów fałszywych przyjaciół w języku angielskim. Zawsze warto poznać taktykę wroga.
Angielskie słowo affair jest łudząco podobne do polskiego afera. Jednak nie dajmy się zwieść; tak naprawdę oznacza sprawę, romans, interes. Podobnie sprawa ma się z wyrazami herb oraz data, ich prawdziwe znaczenie to kolejno: zioło oraz dane. Błędni zostaniemy również zrozumiani tłumacząc słowo rent jako renta. Co prawda oba mają związek z pieniędzmi, ale rent oznacza czynsz. Możemy również nieświadomie i przypadkiem obrazić prostego, zwykłego człowieka (an ordinary man), w przetłumaczonym tekście opisując go jako ordynarnego.
A jak nauczyć się rozpoznawać fałszywych przyjaciół? Chyba jedyna dobra rada to taka, by ucząc się obcego języka całkowicie porzucić schematy z języka ojczystego.
(JF)