Jak szacują językoznawcy, na świecie istnieje około 6,5 tysiąca języków. Jednak w powszechnym użyciu jest tylko nikła ich część: jeśli znalibyśmy siedem języków: angielski, arabski, bengalski, chiński, hindi, hiszpański i portugalski, bez problemu porozumielibyśmy się z aż połową ludzkości. Z kolei 95% języków używanych jest przez zaledwie 10% ludności świata – często danym językiem mówi zaledwie kilka tysięcy lub kilkaset osób, co niestety oznacza, że język skazany jest na wymarcie. Co jakiś czas w specjalistycznych mediach poświęconych językoznawstwu ukazują się informacje o kolejnym języku, który na zawsze zniknął z mapy językowej ludzkości, gdyż zmarły ostatnie osoby, które nim mówiły.
Z wielkim zainteresowaniem przeczytałam więc historię o dwóch mieszkańcach Meksyku, którzy są ostatnimi na świecie ludźmi znającymi język ayapaneco. Język ten, zwany również nuumte oote (dosłownie „prawdziwy głos”), jest jednym z 68 rdzennych języków Meksyku. Nieuchronnie grozi mu wyginięcie, a na domiar złego dwie ostatnie osoby, które się nim posługują… nie rozmawiają ze sobą.
Manuel Segovia ma 75 lat, a Isidro Velazquez 69. Mieszkają w odległości zaledwie 500 m od siebie w wiosce Ayapa w stanie Tabasco. Nikt w wiosce nie pamięta już, o co poszło: czy chodzi o jakiś zadawniony spór, czy o różnicę charakterów. W każdym razie panowie za nic sobie mają to, że są ostatnią szansą językoznawców na zarejestrowanie języka ayapaneco, i odmawiają kontaktów.
Segovia przyznaje, że gdy był dzieckiem, wszyscy mówili w ayapaneco. Potem zostały mu tylko rozmowy z bratem, który jednak zmarł około 10 lat temu. Teraz mówi w ayapaneco do syna i żony, którzy go rozumieją, ale sami nie potrafią już ułożyć zdania w tym języku.
Trzeba przyznać, że ayapaneco ma pecha: nie dość, że ostatni dwaj jego użytkownicy nie rozmawiają ze sobą, to jeszcze każdy z nich mówi nieco inną wersją ayapaneco. Każdy uważa, że tylko jego wersja jest poprawna, co oczywiście nie ułatwia wzajemnych kontaktów i nie wróży rychłego pojednania. Na szczęście w powstającym właśnie słowniku ayapaneco znajdą się obie wersje zagrożonego języka.
ED
Źródło informacji: http://www.guardian.co.uk/world/2011/apr/13/mexico-language-ayapaneco-dying-out?INTCMP=SRCH
