WÄ™grzy nazywajÄ… siebie oraz swój jÄ™zyk ‘Magyar’, należy on do grupy jÄ™zyków ugryjskich i powstaÅ‚ w XVI w. PosÅ‚uguje siÄ™ nim ok. 14 mln osób – głównie na WÄ™grzech, ale także w SÅ‚owacji, Rumunii, Serbii, Ukrainie, SÅ‚owenii i Austrii. Co ciekawe, jest jÄ™zykiem urzÄ™dowym nie tylko na WÄ™grzech,
ale także w Berehowe (Ukraina), Słowenii i Wojwodinie (Serbia).
Dyskusje na temat pochodzenia
Wokół pochodzenia języka węgierskiego pojawiały się liczne kontrowersje. Od XIX wieku dyskutowano, czy język ten jest bliżej spokrewniony z językiem fińskim (tak uznaje się obecnie),
czy jednak z tureckim lub japońskim, próbowano także łączyć go z wieloma innymi językami.
Wtedy też przeszedł znaczną zmianę, ponieważ zostało dodanych około 10000 nowych słów i powstała specjalna instytucja, która musiała dbać o jego czystość i ciągłe tworzenie kolejnych odpowiedników. Pomimo wielu teorii, w dzisiejszych czasach językoznawcy uważają go za język z rodziny ugrofińskiej.
Alfabet i słowotwórstwo
Do zapisu stosuje siÄ™ alfabet oparty na piÅ›mie Å‚aciÅ„skim, skÅ‚ada siÄ™ z 40 liter (14 samogÅ‚osek i 26 spółgÅ‚osek). Tym co różni wÄ™gierski od jÄ™zyka polskiego sÄ… gÅ‚oski – niektóre z nich nie istniejÄ… w naszej mowie, nie znajdziemy także liter takich jak ‘w’, ‘x’, ‘y’ i ‘q’, a akcent zawsze pada na pierwszÄ… sylabÄ™. Ciekawe jest również to, że WÄ™grzy tworzÄ… czasowniki od wszystkich wyrazów, dlatego jest ich bardzo dużo, jednak nie majÄ… czasownika ‘mieć’ (aby go zastÄ…pić stosujÄ… różne konstrukcje jÄ™zykowe).
Kolejną ciekawostką jest to, że Węgrzy posiadają dwa słowa określające kolor czerwony: piros (żywoczerwony) i vörös (ciemnoczerwony). Pierwszy z nich odnosi się do przedmiotów nieożywionych, sztucznych, używa się go aby ukazać obojętne lub przychylne nastawienie, np. czerwona kredka, światło. Natomiast drugi z nich dotyczy przedmiotów ożywionych, naturalnych i stosuje się go do wyrażenia silnego zaangażowania emocjonalnego lub powagi,
np. czerwone wino, niebo.
W języku węgierskim istnieją także słowa, które określają wiek rodzeństwa, bez dodawania konkretnego słowa jak w polskim: öcs (młodszy brat), báty (starszy brat), húg (młodsza siostra),
nővér (starsza siostra).
Nauka języka węgierskiego
Wielu nauczycieli i językoznawców uważa ten język za skomplikowany i zawiły, ponieważ nawet podstawowe zwroty mogą sprawić trudność. Żadne ze słów nie przypomina angielskich i nie mają nic wspólnego z innym językiem, np. ‘tak’ to ‘igen’, przez co trudno się uczyć metodą skojarzeń. Problemy może stwarzać także pisownia, która znacznie różni się od wymowy. Podczas podróży turyści nie są w stanie wymówić poprawnie danego słowa, przez co nie zostają zrozumiani, przykładowo ‘dziękuję’ po węgiersku to ‘köszönöm’, ale wymawia się ‘kesenem’.
JÄ™zyk wÄ™gierski znacznie różni siÄ™ od jÄ™zyków innych paÅ„stw, zwÅ‚aszcza naszego ojczystego, nie znaczy to jednak, że nie jest popularny, wrÄ™cz przeciwnie. Coraz wiÄ™cej osób zgÅ‚Ä™bia zawiÅ‚oÅ›ci Magyar dla przyjemnoÅ›ci, możliwoÅ›ci podróżowania i obcowania z tÄ… kulturÄ… w jej naturalnym Å›rodowisku. SÅ‚yszÄ…c wÄ™gierski czÄ™sto pierwszym co przychodzi nam do gÅ‚owy jest ‘egeszege’. BiorÄ…c pod uwagÄ™, że WÄ™grzy sÄ… sympatyczni i chÄ™tni do komunikowania siÄ™, z uÅ›miechem doceniÄ… próby dogadania siÄ™ w ich <a href=”https://www.atominium.com/pl/jezyki”>jÄ™zyku</a>. Zastosujmy jednak poprawny zwrot ‘egészségedre’. A jak to przetÅ‚umaczyć? Na zdrowie!
K.K.