Każda osoba w pewnym momencie życia staje przed wyborem ścieżki zawodowej. Nie od dziś wiadomo, że często decyzja podejmowania jest na podstawie zainteresowań i umiejętności. Wybór profesji, jaką jest tłumacz, to idealne rozwiązanie dla osób, które świetnie znają co najmniej jeden język obcy. Jakie dokładnie wymagania trzeba spełnić, aby nim zostać? I czy do bycia tłumaczem potrzebne są studia?
Czym zajmuje się tłumacz?
Na samym początku warto odpowiedzieć na fundamentalne pytanie, jakie zadania należą do osoby zajmującej się tłumaczeniami. Zasadniczym obowiązkiem tłumacza jest przekład pisemny tekstu na język obcy z języka ojczystego lub odwrotnie. W tej pracy można zajmować się tłumaczeniem różnorakich tekstów, od literackich i kulturowych, po teksty specjalistyczne, użytkowe oraz prawne. Ponadto w pracy tłumacza pojawiają się zlecenia na tłumaczenia ustne, więc oprócz posiadania świetnych umiejętności językowych, trzeba również wykazywać się wysoką kulturą osobistą. Nie można zapominać, że jest to praca z ludźmi.
Jakie warunki trzeba spełniać, żeby zostać tłumaczem?
Odpowiadając na pytanie tytułowe, czy trzeba skończyć studia, aby podjąć się zawodu tłumacza, mamy dla was dobrą wiadomość – nie jest to warunek konieczny. Niemniej jednak przychylniej patrzy się na osobę z wykształceniem wyższym z kierunków filologicznych lub lingwistycznych. Z pewnością jest jej
o wiele łatwiej odnieść sukces na rynku pracy oraz może się ona cieszyć większym zaufaniem ze strony potencjalnych klientów. Nie oznacza to jednak, że osoba bez ukończonych studiów nie powinna próbować swoich sił w tłumaczeniach. W takiej sytuacji należy w inny sposób udowodnić swoje umiejętności językowe. Jak to zrobić? Najpowszechniejszym rozwiązaniem jest zdanie egzaminu i zdobycie stosownego certyfikatu, który potwierdzi znajomość danego języka na określonym poziomie.
W przypadku tłumaczy przysięgłych obowiązuje specjalny egzamin odbywający się w Ministerstwie Sprawiedliwości, a zdający ma za zadanie przetłumaczyć tekst zarówno pisemnie, jak i ustnie. Po jego zaliczeniu kandydat zostaje wpisany na listę tłumaczy przysięgłych i składa ślubowanie, dzięki czemu otrzymuje osobistą pieczęć do podpisywania przetłumaczonych dokumentów i prawo do wykonywania zawodu.
Jakie są korzyści z ukończenia studiów językowych?
Tak jak wcześniej wspomniano, studia nie są wymagane do wykonywania zawodu tłumacza, ale zwiększają szanse na znalezienie pracy. Nie jest to jedyna zaleta, która płynie z posiadania wyższego tytułu zawodowego. W pracy tłumacza przydaje się także wiedza teoretyczna z wielu dziedzin, takich jak traduktologia, znana również jako translatoryka czy przekładoznawstwo, która zajmuje się problemami tłumaczenia. Na studiach filologicznych czy lingwistycznych studenci mogą zapoznać się z ową dziedziną, z kolei samoucy będą musieli na własną rękę zgłębić tajemnice językoznawstwa. Dla tłumacza tekstów literackich i kulturowych przyda się również znajomość literaturoznawstwa, o czym uczą się studenci na kierunkach językowych.
Choć ukończenie studiów filologicznych nie jest konieczne do wykonywania zawodu tłumacza, to niewątpliwie będą one pomocne. Dowodami na znajomość danego języka są też certyfikaty potwierdzające zaliczenie egzaminów językowych. Warto pamiętać, że aby podjąć współpracę
z konkretnym klientem czy biurem tłumaczeń niekiedy wymagane jest wykonanie próbki sprawdzającej umiejętności. Dla potencjalnego kontrahenta doświadczenie i specjalizacje tłumacza mogą okazać się dużo ważniejsze niż dyplom ukończonej uczelni.
(W. S.)
