Pomimo, że wyrażenia takie jak tautologia lub pleonazm mogą wydawać nam się obce – zjawisko to odnosi się do codziennych błędów w mowie potocznej, popełnianych często nieświadomie. A mianowicie, są to wyrażenia złożone z wyrazów o takim samym lub bardzo podobnym znaczeniu. Na pewno każdemu z nas zdarzyło się powiedzieć „tylko i wyłącznie“ lub „spadać w dół“ nie będąc świadomymi, że właśnie popełniliśmy błąd. Takich przykładów
jest wiele:
- pełen komplet
- akwen wodny
- cofać się do tyłu
- tworzyć utwór
- kontynuować dalej
- okres czasu
- wzajemna współpraca
- zabić na śmierć
- fakt autentyczny
- w miesiącu maju
Pleonazmami są również skrótowce np. Numer NIP lub artykuły AGD, gdzie po rozwinięciu skrótu otrzymamy powtórzenie, np. artykuły artykuły gospodarstwa domowego.
Jednak w praktyce nie jest to powszechnie uznawane za błąd, ze wględu na pewne trudności oraz nieporozumienia, które mogą wywołać. Tak jak w przypadku pleonazmów pozornych – np. Podatek VAT. Skrót VAT odnosi się do słowa tax w języku angielskim, które oznacza podatek, ale nie jest powszechnie używane w języku polskim (stąd nazwa pleonazm pozorny).
Znane na pewno będą również każdemu epitety tautologiczne. Epitety te są powtórzeniem, określeniem wyrażającym oczywistą właściwość danego przedmiotu:
- zimny lód
- kruche szkło
- słodki cukier
Być może po tej krótkiej lekcji polskiego, wielu z Was „złapie się“ na popełnianiu takich potyczek językowych, które do tej pory występowały nieświadomie.
(IL)
